Informatie over Natriumazide en Domperidon. Zie onderaan ook de vergelijkingstabel Natriumazide – Pentobarbital bij Hulp bij Levenseinde.

Toxische dosis Natriumazide (Zie https://toxicologie.org/ onder Natriumazide).

De laagst geobserveerde dodelijke dosis is ongeveer 10 mg/kg of ongeveer 700 mg na orale inname. Volgens de National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) “Recommended Exposure Limits” is de exposure limiet voor Natriumazide 0.3 mg/m3. Toxische effecten kunnen al ontstaan bij een orale dosering van 0.5 mg/kg en zijn gecorreleerd met de ingenomen dosis. Gemeten letale concentraties in het bloed liggen tussen de 3 en 236 mg/L.

Informatie over Natriumazide en Domperidon

Vooraf: De inname van Natriumazide is onomkeerbaar, er is dus geen tegengif mogelijk.

Mensen die met Natriumazide hun leven willen beëindigen gebruiken naast dit Laatste Wil Middel ook Domperidom, valium en paracetamol.

Werking Natriumazide: Natriumazide verhindert de zuurstofopname door de rode bloedlichaampjes, waardoor de hersencellen en spiercellen afsterven. Uit rapportages blijkt het een zachte dood veroorzaken, vergelijkbaar met een koolstofmonoxide vergiftiging (zie de casuïstiek). Na de dood ontstaat de gebruikelijke lijkbleke kleur. Bij gebruik van natriumnitriet treedt er een blauwverkleuring op en dat wordt afgeraden.

Werking Valium: Valium is rustgevend, angstdempend, spierontspannend en gaat paniek tegen. Ook het risico op enige epileptische activiteit (met trekkingen) is het best te voorkomen met 40 mg valium. Het is half tot anderhalf uur na inname werkzaam, dus het moet twee uur voor de Natriumazide worden. Het blijft ruim 12 tot 24 uur werkzaam. De huisarts schrijft het voor bij slaap-, spannings- en angstklachten.

Werking Domperidon: Domperidon 10 mg wordt gebruikt tegen misselijkheid en braken. De contra-indicaties zijn bij gebruik bij een vrijwillig levenseinde niet relevant. Tot voor het moment van het vrijwillig levenseinde hoeft in het algemeen niet met de inname van andere geneesmiddelen worden gestopt. De hoge dosis Domperidon (40mg) voorkomt misselijkheid.

Opiaten hebben een negatieve interactie met Domperidon, dus gebruik van oxycodon, morfine, pethidine, etc. werd ontraden. Voor degenen die antipsychotica gebruiken is het alternatief Metoclopramide 10 mg i.p.v. Domperidon 10 mg. Dit blijkt zonder recept online te bestellen.

Werking Paracetamol: Soms ontstaat hoofdpijn. Het is verstandig om vooraf tweemaal 1000 mg. pijnstiller in te nemen (Paracetamol of Aspirine, bij iedere drogist verkrijgbaar).

Informatie over de gevolgen van de inname Natriumazide en Domperidon

Eerste effect: een lage bloeddruk die in de eerste 5 minuten na de inname van Natriumazide voor hoofdpijn kan zorgen, vandaar het innemen van de paracetamol of aspirine.

Tweede effect: het langzaam in slaap wegzinken, de eerste circa 5 minuten nog redelijk aanspreekbaar, steeds minder en in circa 10 tot 15 minuten in een diepe slaap vallen, die in het algemeen tussen 15 en 30 minuten in een coma overgaat.

Derde effect: het overlijden na gemiddeld 45 minuten. Ieder reageert anders op medicatie en voorafgaand medicijngebruik kan meespelen. Dat is geen reden tot ongerustheid. Na inname van Natriumazide gaat men onherroepelijk dood. In uitzonderlijke gevallen kan het overlijden soms langer duren, bv. 1 – 4 uur. De stervende voelt in een coma weinig – in weerwil van grimassen, spasmen, etc., noch zijn angsten merkbaar.

Bewaring Natriumazide en Domperidon: beide worden droog, donker en op een veilige plek bewaard. Natriumazide is onbeperkt houdbaar, Domperidon 10 jaar. Het blijkt zonder recept online te bestellen. Mocht u over de middelen beschikken, zorg er dan voor dat uw nabestaanden weten waar u deze middelen hebt opgeslagen. Worden de Natriumazide en Domperidon niet gebruikt, stel het zorgvuldig beschikbaar aan iemand in uw omgeving die ook de regie over zijn/haar eigen levenseinde mogelijk zou willen bepalen. Indien dit niet gebeurt, verwijder het dan als Klein Chemisch afval.

Casuïstiek m.b.t. de uitvoering: uit de casuïstiek met 39 patiënten (maart 2021) blijkt dat het sterven na inname van Natriumazide vergelijkbaar is met het normale stervensproces (zie bv. op de KWFwebsite onder stervensfasen). In de casussen werd soms een kalmeringsmiddel als Valium ingenomen om het proces rustiger te ondergaan.

Alleenstaanden die voor zelfdoding zonder begeleiding kozen, zorgden ervoor dat een vertrouweling op de hoogte was. Deze wist van het moment van inname, had een sleutel van de woning, wist welke huisarts en welke nabestaanden moesten worden gebeld, etc. Tevens had de overledene aangegeven hoe hij/zij de uitvaart geregeld wilde hebben. Alle mogelijke sporen voor zelfdoding d.m.v. Natriumazide hadden zij vooraf heel zorgvuldig verwijderd.

Uitvoering: voor een vrijwillig levenseinde hebben de betrokkenen gekozen voor een uitvoering in drie fases. Na eerste Domperidon 10 mg is vast te stellen of de betrokkene tegen Domperidon kan, in uitzonderlijke gevallen is dat niet zo, dan dient een ander middel tegen misselijkheid worden aangeschaft.

Fase 1: Overleg over het besluit tot zelfdoding en de uitvoering ervan met de familie en/of mantelzorgenden. Het samen goed doornemen van alle relevante informatie over het gewenste stappenplan. Er werd overeengekomen om niet in te grijpen. Met degenen die aanwezig zouden zijn bij het sterven, waren vooraf de mogelijk voorkomende stervensverschijnselen doorgenomen, opdat niemand schrikt van een onregelmatige ademhaling, rochelen, spasmen, gezichtsgrimassen, incontinentie, e.d., soms behorend bij het sterven. Er werd afgesproken niet in te grijpen en bij eigen stressreacties bv. even een adempauze te nemen. De aanwezigen mogen volgens de wet Natriumazide niet klaarmaken en niet geven. Verder mogen zij tijdens hun aanwezigheid alles doen. Bij eventuele incontinentie mag uiteraard worden verschoond, zoals ook de bewassing mag plaatsvinden.

Fase 2: De betrokkene nam een licht ontbijt. Bij een lege maag is de opname het snelst. Er werd vooraf gezorgd voor voldoende hygiënische maatregelen (toiletgang, lekker in bad of een douche), incontinentiemateriaal en/of een zeiltje.

Fase 3: Nadat de betrokkene het moment van het definitieve afscheid had vastgesteld, kan deze kiezen uit twee verschillende manieren voor het levenseinde.

De 1e manier (de kortste manier van in totaal 2 uur):

2 uur voor het voorgenomen moment van de inname van de Natriumazide wordt 40 mg Valium ingenomen, 1 uur daarna wordt 3 Domperidon 10 mg + 2 paracetamol (1000mg) of 2 Aspirine (1000mg) ingenomen. Na 1 uur volgt de inname van de 3 Natriumazide capsules.

De 5-3-1-0 manier (in totaal 5 uur; aangeraden):

5 uur voor het voorgenomen moment van de Natriumazide inname wordt

1 Domperidon ingenomen; 2 uur later 1 Domperidon + 40 mg Valium; 2 uur later 1 Domperidon + 2 paracetamol (1000mg) of 2 Aspirine (1000mg); 1 uur later de 3 Natriumazide capsules.

Wijze van innemen: Natriumazide werd als capsule ingenomen met een glas water, een lekker glas wijn of limonade in weinig vla of yoghurt, niet met een zure oplossing (bv. geen sinaasappelsap of grapefruitsap). De 3 capsules werden één voor één doorgeslikt (alles tegelijk bleek soms te moeilijk te zijn om door te slikken) en niet kapot gekauwd. Bij slikproblemen werden de 3 capsules Natriumazide voorzichtig geopend met gebruikmaking van plastic handschoenen en een mondkapje. Het poeder werd al roerend met een plastic lepel in een glas met 50 ml water opgelost (contact met metaal en zuur zorgt voor ongewenste reacties).

Afwikkeling: Er werd voor gezorgd dat er in de vuilnisbak en in het huis op geen enkele manier sporen van Natriumazide en Domperidon te vinden waren. Het gebruikte glas werd zorgvuldig schoongemaakt. De verpakkingen, het plastic lepeltje, et cetera werden op dezelfde zorgvuldige manier spoorloos verwijderd. De bedoeling was de verdere afwikkeling probleemloos te laten verlopen.

Informatie over de procedure bij zelfdoding

Indien u denkt aan zelfdoding is het verstandig u te informeren over een aantal regelingen die u kunt treffen:

  1. volg een goed draaiboek, zie bijlage 1.
  2. schrijf een afscheidsbrief, zie bijlage 2.
  3. gebruik een niet behandelverklaring, zie bijlage 3.
  4. gebruik een vrijwaringverklaring, zie bijlage 4.
  5. laat info over uw zelfdodingproces melden aan de CLW, zie bijlage 5.
  6. maak eventueel een afscheidsvideo.

Uitbreiding casuïstiek

Het is belangrijk dat de kennis m.b.t. deze wijze van zelfdoding wordt uitgebreid. In bijlage 5 zijn voor een meldingsbrief aan het CLW belangrijke onderwerpen over het verloop van het proces aangegeven. We hopen dat deze ingevuld naar het CLW wordt opgestuurd: CLW, De Roer 3, 3448 XM Woerden of naar post@laatstewil.nu.

 Handel tijdig

Bedenk: je weet niet wanneer je iets ernstigs overkomt. Je kunt de formulieren wellicht niet meer invullen en ondertekenen na een hersenbloeding, ongeluk of iets anders waardoor je (wils)onbekwaam wordt. Vul dus meteen alle formulieren in, maar zonder de datum te vermelden en onderteken ze. De datum kan vlak voor het eventueel gebruiken van het middel worden opgeschreven. In de loop van de tijd kun je met voortschrijdend inzicht je wensen aanpassen. Je kunt ook tijdig afscheidsbrieven schrijven. Dat maakt het voor de nabestaanden makkelijker het verlies te dragen. Ga na tegen wie je iets zou willen zeggen. Dat hoeven geen romans te worden: het gaat om wat de ander in essentie voor jou heeft betekend en het geven van erkenning en waardering. Berg ze op bij het middel samen met een (levens)testament etc. Na een jaar of drie zou je afscheidsbrieven kunnen aanvullen of herzien.

Bijlage 1.

Voorbereiding bij zelfdoding: het draaiboek

Een zorgvuldig voorbereide zelfdoding kost tijd. Daardoor heeft ze meer kans van slagen en het maakt de belasting voor de achterblijvers iets minder zwaar. Info staat in het handboek “De Vredige Pil” van P. Nitschke en F. Stewart en “Uitweg” van B. Chabot. U kunt samen met uw naasten een draaiboek maken.

Opmerking vooraf: bij zelfdoding mogen naasten aanwezig zijn en morele steun bieden. Praktische hulp kan strafbaar zijn, zoals het opendraaien van een potje of het oplossen, aanreiken of toedienen van het middel.

Aandachtspunten voor het draaiboek.

  1. formuleer uw laatste wensen. Bespreek ze met de partner/familie/vrienden.
  2. wat is de tijdsplanning? Vanaf het moment waarop u wilt sterven, moet u terugrekenen naar het moment van de eerste inname.
  3. wie is/zijn aanwezig?
  4. wat zijn de taken? Bv. een video (als bewijsvoering van de vrijwilligheid van de zelfdoding en het zelf uitvoeren van de handelingen), verschonen, het informeren van de huisarts, het helpen bij het afleggen, info naar familie, etc.
  5. wat te doen bij mislukken? Bv. ten gevolge van braken.
  6. hoe is de opvang voor de achterblijvers geregeld?
  7. welke documenten met hun vindplaats liggen klaar?
    1. Naam en adres van elke persoon die u heeft gevolmachtigd financiële handelingen te verrichten en van andere gevolmachtigde(n).
    2. Wilsverklaringen, met name het behandelverbod en volmacht(en).
    3. Vrijwaringverklaring waarin u schrijft, dat u de medicatie zelf heeft verzameld en hebt willen innemen.
    4. Afscheidsbrief of afscheidsbrieven.
    5. Identiteitsbewijs.
    6. Verzekeringspapieren, m.n. de polis van de uitvaarverzekering.
    7. Testament en verdere info over de nalatenschap, bv. een codicil.
    8. Aanwijzingen voor de uitvaart: begraven of cremeren; naam, telnr en adres van de uitvaartondernemer; adressen van te informeren personen.
    9. Evt een donorcodicil.

Bijlage 2.

Afscheidsbrief

Een afscheidsbrief is een mooie manier om de laatste dingen te zeggen tegen je eventuele partner, kind(eren), familie en vrienden. Ook een achterblijver kan de behoefte hebben een afscheidsbrief te schrijven aan een dierbaar persoon die binnenkort komt te overlijden.

Een afscheidsbrief schrijven is vaak erg emotioneel en kost veel energie. Je bent je immers bewust van het naderend overlijden. Je kunt maar één afscheidsbrief aan een bepaalde persoon schrijven en de valkuil is een perfecte brief te willen schrijven. Dat is onnodig. Schrijf vanuit je hart, geef waardering en erkenning.

Degene die de brief ontvangt zal er blij mee zijn, geen schuldgevoelens hebben (had ik maar dit of dat gedaan…) en zal jouw sterven makkelijker kunnen aanvaarden.

Wat kun je in de brief aan bod laten komen? Bv.:

  1. waarom schrijf je deze brief aan deze ontvanger?
  2. wie ben je als persoon en wat vind je belangrijk in het leven?
  3. waar ben je trots op?
  4. hoe kijk je aan tegen de ontvanger van je brief?
  5. wat vind je bijzonder aan de ontvanger van je brief?
  6. wat heb je samen meegemaakt?
  7. wat wil je de ontvanger van je brief nog zeggen?
  8. wat wens je de ontvanger van je brief toe?

 

Voorbeeldzinnen

  1. ik wil je bedanken voor …
  2. we hebben samen mooie momenten beleefd, zoals …
  3. we hebben samen moeilijke momenten beleefd, zoals …
  4. ik ben nooit vergeten dat wij …
  5. dankzij jou heb ik …
  6. ik ben er trots op dat we samen …
  7. ik wens je toe …
  8. (achterblijver) ik zal je herinneren als iemand die …

 

bijlage 3.

NIET BEHANDELVERKLARING

Hierbij verklaar ik: voorletters , volledige naam en geboortedatum, BSN

Naam:______________________________________________________

geboren:__________

BSN:_____________woonplaats:___________________

aan mijn partner, kinderen, naasten en behandelende artsen:

(maak alle bolletje zwart die van toepassing zijn; meerdere opties zijn mogelijk)

0 Ik wens geen maatregelen om mij zo lang mogelijk in leven te houden.

0 Ik wil niet dat in acute situaties 112 wordt gebeld.

0 Ik wil niet worden gereanimeerd.

0 Ik wil geen onnodige levensverlengende handelingen als die ten koste gaan van mijn kwaliteit van leven.

0 Ik wil niet worden beademd.

0 Ik weiger op kunstmatige wijze te worden gevoed met een katheter via de buik of met een maagsonde.

0 Overige wens(en) zelf door betrokkene in te vullen of bijlage.

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

 

Als mijn belangenvertegenwoordiger/wettelijk vertegenwoordiger benoem ik: voorletters , volledige naam en geboortedatum, BSN

Naam:__________________________________________Geboren:____

BSN________________Plaats:

______________________Datum:___________

 

 

Handtekening:______________________________

 

Kopie bij partner en naaste/wettelijke vertegenwoordiger en de huisarts. De arts draagt zorg voor overdracht aan de huisartsenpost en een vermelding als memo tekst in jouw patiëntendossier.

bijlage 4.

VRIJWARINGVERKLARING voor levensbeëindiging onder eigen regie (afkomstig van de Einder)

 

Volledige naam en voornaam van degene die zijn of haar eigen leven zal

beëindigen: voorletters , volledige naam en geboortedatum, BSN

 

Naam:

__________________________________________________________

Geboortedatum:________________Geboorteplaats:_________________

Adres:______________________________________________________

Postcode:___________Woonplaats:______________________BSN:____

 

Ik verklaar na grondige overweging, uit vrije wil en in het bezit van mijn volledige verstandelijke vermogens, dat ik:

  1. alle voorbereidingen en uitvoerende handelingen om mijn zelfdoding te bewerkstelligen zelf heb verricht.
  2. dat ik zelf de hulpmiddelen heb aangeschaft en geprepareerd.
  3. dat ik zonder hulp van anderen de middelen heb toegepast.

 

Plaats:___________________Datum:_____________________________

 

 

Handtekening:______________________________

bijlage 5.

Verzoek om de info over de zelfdoding te sturen naar de CLW

Beste Mensen,

Indien de overledene de regie van zijn/haar levenseinde in eigen hand heeft gehouden en daarbij het Laatste Wil Middel Natriumazide heeft gebruikt is informatie over het verloop van het stervensproces belangrijk. Om een gedetailleerde kennisbank over het gebruik en het resultaat van het middel te verkrijgen worden nabestaanden verzocht na afloop de Coöperatie Laatste Wil anoniem te informeren over het verloop.

Daarbij gaat het om vragen als:

– Wat waren de motieven van de overledene voor diens zelfdoding? Speelde  een concrete aanleiding een rol of ontbrak deze? Heeft de overledene zijn/haar motieven met u gedeeld? Wilt u de datum van inname vermelden?

– Hoe had de overledene het middel tot zich genomen? Gebeurde dit volgens een bepaalde methode? Welke voorbereidingen waren getroffen?

– Hoe verliep het stervensproces na inname en hoe lang heeft dit geduurd?

– Wie was/waren bij het stervensproces aanwezig? Was dit op verzoek van de overledene, zijn/haar naaste(n) of op eigen initiatief?

– Was u op de achtergrond aanwezig of heeft u de stervende gesteund door de hand vast te houden, te strelen, geruststellend toe te spreken of anderszins?

– Hoe had de overledene de verdere afwikkeling geregeld? Bv. een wilsverklaring, vrijwaringbewijs, afscheidsbrief of brieven, adressen, uitvaartwensen, etc.

– Is de afwikkeling geheel volgens wens verlopen?

– Hoe kijkt u als nabestaande die bij het stervensproces aanwezig was terug op dit hele gebeuren? Heeft dit invloed op uw kijk of voornemen inzake het in eigen hand houden van de regie over leven en dood?

We vragen u uw antwoorden op te sturen naar onderstaand adres. Bij voorbaat hartelijk dank voor uw welwillende medewerking.

Coöperatie Laatste Wil. De Roer 3, 3448 XM Woerden Telefoonnummer: 085 130 16 45 Mailadres: post@laatstewil.nu 

 

Vergelijking van het gebruik van Natriumazide en Pentobarbital bij Hulp bij het Levenseinde (geldt niet voor de intraveneuze injectie met Thiopental bij Euthanasie), voor zover mij bekend is.

Het gebruik bij Hulp bij het Levenseinde van Natriumazide i.p.v. Pentobarbital (door de arts) lijkt eenvoudiger en wat beter.

Pentobarbital Natriumazide
Voorafgaand aan de toediening
Waarschuwing: niet enige tijd opioïden hebben gebruikt idem
Nagaan of betrokkene zittend en snel 100ml kan drinken onnodig
Familie voorbereiden op snurken, etc. Voorbereiden op een normaal stervensproces
Antibraakmiddel Metoclopramide: 12 uur tevoren 1; 6 uur tevoren 1; 1 uur tevoren 1 (kans op braken minimaliseren) Antibraakmiddel Domperidon (werkzaam binnen 15 – 30 minuten): 5 uur tevoren 1; 3 uur tevoren 1; 1 uur tevoren 2 met 2 paracetamol (kans op braken en op hoofdpijn minimaliseren). Het risico op enige epileptische activiteit of trekkingen is te voorkomen met 40 mg. valium.
Toediening
Oraal 15 gram pentobarbital in 100 ml Oraal 3 capsules met in totaal 3 gram Natriumazide (ver boven de letale dosis van 1,5 gram)
Snel opdrinken om braken te voorkomen Rustig innemen
Vieze smaak: bitter-zeperig, kans op braken, eventueel wordt niet de hele dosis opgenomen Smakeloos, gehele dosis wordt opgenomen
Na het innemen binnen 5-10 minuten in slaap Idem
Tijdsduur tot overlijden varieert van 30 minuten tot 2-3 uur1 Idem
Noodset euthanatica voor intraveneus gebruik (bij een langer durend stervensproces) Is voor Natriumazide aan te bevelen
Opmerking (en persoonlijke mening Wim van Dijk)
De intraveneuze toediening van Thiopental is snel en barmhartig en verdient verreweg de voorkeur boven de orale toedieningen

 

Advies in de KNMG-richtlijn: We adviseren u met de patiënt en de familie een maximale tijdsduur van 1 à 2 uur tot overlijden af te spreken. Als de patiënt dan niet is overleden, gaat u alsnog over op euthanasie, intraveneuze toediening van de euthanatica. Dat betekent dat mogelijk de tijdsduur van overlijden langer zou zijn geweest zonder de intraveneuze toediening.